وبلاگ شخصی محمدمهدی میرابی
امنیت ، فناوری اطلاعات و ارتباطاتوبلاگ شخصی محمدمهدی میرابی
امنیت ، فناوری اطلاعات و ارتباطاتمقدمه ای بر سیستمهای مختلف اطفاء حریق
مقدمه ای بر سیستمهای مختلف اطفاء حریق
هنگام وقوع آتش‌سوزی آنچه مهم است، تشخیص سریع محل وقوع آن و سپس اطفاء و مهار آن میباشد. لذا ایده‌های محافظت از آتش باید به گونه‌ای باشد که علاوه بر موارد فوق دربرگیرنده نکات زیر باشد:
- باید جامع باشد و از کیفیت مطلوبی برخوردار باشد
- باید قابلیت توسعه در فازهای بعدی را داشته باشد
- باید سازگار با محیط باشد
- باید مطابق یک برنامه مدون و دقیق برنامه‌ریزی شده باشد و به مرحله اجرا گذاشته شود
- باید در مرحله گارانتی، ضمانت کافی ارائه نموده و نگهداری آن آسان باشد
- باید از تمام موازین و اصول و استانداردهای ملی و بین‌المللی تبعیت نماید
- باید در مرحله بهره‌برداری تمامی نکات راه‌اندازی و استفاده از سیستم روشن بوده و بهره‌برداری آن آسان باشد
هیچکدام از سیستمهای اطفاءحریق از پیش آماده نمی‌باشد بلکه با توجه به خواستها و نیازها و همچنین موازین و استانداردهای مربوطه طراحی و اجرا می‌گردد، بدین ترتیب همواره سعی میشود تا خطر و ریسک‌پذیری به حداقل سطح ممکن برسد.
هدف ما از ارائه این مقاله آشنا نمودن کارشناسان کشور عزیزمان با جدیدترین سیستم اطفاءحریق میباشد. سیستمی که در حال حاضر در تمامی کشورهای توسعه یافته و همچنین بسیاری از کشورهای در حال توسعه در حال جایگزینی با سیستمهای پیشین میباشد که عاری از نقاط ضعف و نقایص سیستمهای قدیمی میباشد؛ البته و متاسفانه در مورد نمونه بارز این نقایص میتوان به حادثه‌ای که اخیراً در خزانه یکی از بانکهای کشور اتفاق افتاد و به واسطه نشت گاز CO2 تعدادی از هموطنانمان جان خود را از دست دادند، اشاره نمود. از دیگر حوادثی که در این باره میتوان به آن اشاره نمود حادثه حریق در مترو بوداپست می باشد که در این حادثه گاز CO2 نتوانست به‌درستی آتش را اطفا نماید و یا در حادثه دیگری در یک Cable Tunnel گاز CO2 نشت و به علت سنگینی این گاز از طریق یکی از کانالهی مربوط به کابلهای برق به مسافتی دروتر منتقل شد که در محلی بسیار دور تر باعث مرگ چند کارگر شد. امید است با دقت و وسواس در انتخاب سیستمهای ایمنی که مهمترین آنها سیستمهای اطفاءحریق می‌باشند از این پس باعث بروز چنین حوادثی نشویم و یا بتوانیم از بروز این چنین حوادثی جلوگیری بعمل آوریم.
روشهای رایج اطفاءحریق :
مانطور که می‌دانید سیستمهای اطفاء حرق یکی از ضروری‌ترین و مهمترین بخشهای سیستمهای ایمنی میباشد که از ارکان اصلی و ضروری هر پروژه‌ای است و باید به بهترین نحو ممکن طراحی و اجرا گردد. از جمله سیستمهای رایج اطفاء حریق، سیستم اطفاء حریق بروش گازهای شیمیایی، FM200، CO2، فوم و پودر و همینطور سیستمهای اطفاء حریق آبی هستند که در این میان سیسمهای آبی به دلیل سهل الوصول بودن و هزینه نگهداری کمتر و همینطور کمترین محدویت‌ها، بیشترین استفاده را دارا میباشد.
سیستم اطفاء حریق بروش گازهای شیمیایی، FM200، CO2، فوم و پودر تنها قادر به دور کردن اکسیژن از تش می‌باشند اما سیستمهای اطفاء حریق آبی می‌توانند باعث خنک شدن آتش نیز بشوند، به همین جهت مورد عنایت بیشتری قرار گرفته‌اند مگر در مواردی که بدلیل نوع ماده سوختنی قادر به اطفاءحریق نباشند و یا به جهت کاربری محل مورد حریق نتوان از آن استفاده نمود، بعنوان مثال سیستمهای قدیمی آبی قادر به اطفاء مواد سوختنی چرب نبودند و یا در محلهایی که قطعات الکترونیکی و یا سیستمهای برقی وجود دارد امکان استفاده از سیستمهای قدیمی آبی نمود.
در میان این سیستمها، سیستمهای اطفاء حریق که از آب به عنوان ماده خاموش کننده استفاده می‌کنند، سیستم High Pressure Water Mist (مه آب با فشار بالا) جدیدترین و قابل اطمینان‌ترین روش میباشد. این سیستم نه تنها در میان سیستمهای آبی بلکه در میان تمامی سیستمهای دیگر شاخص‌تر و با راندمان و ضریب ایمنی بالاتری عمل می‌کند که تمامی نقائص سیستمهای پیشین عاری میباشد.
سیستم اتوماتیک اطفاء حریق پودری چگونه کار می کند؟
همه خوانندگان با کپسول های آتش نشانی آشنا هستند. سیستم اتوماتیک اطفاء حریق پودری، نسلی جدید از سیستم اطفای حریق اتوماتیک پودر خشک است که به صورت سریع و لحظه ای عمل می کند. دستگاه شامل سیلندرهایی است که تحت فشار نیستند، سبک و قابل حمل بوده و به آسانی نصب می شوند. این سلندرها حاوی پودر ABC FUREX است که غیرقابل نفوذ آب و گرد و غبار بوده و در اندازه های گوناگون موجود می باشد. به وسیله آن امکان اطفای حریق اتوماتیک سطوح مختلف در فضای باز و احجام گوناگون در فضای بسته وجود دارد. سیستم نیاز به لوله کشی و تعمییر و نگهداری نداشته و عمر مفید بیش از 10 سال دارد.
تحریک و تخلیه سیلندر بصورت الکتریکی از طریق دستگاه مرکزی و یا توسط سنسور یا همان حسگر دما انجام می گیرد. فشار تولید شده درون سیلندر باعث باز شدن محفظه مخصوص و تخلیه پودر به میزان 35 متر در ثانیه می شود. این عمل در کمتر از نیم ثانیه بوقوع می پیوندد. پودر خشک تخلیه شده به طریق شیمیایی با از بین بردن زنجیره آتش و به طرق فیزیکی توسط خنک کردن محیط و تولید ابری از پودر و تشکیل پوشش تشکی از پودر باعث اطفای سریع و آنی حریق می شود. این سیستم تحت آزمایش های گوناگون در جهان قرار گرفته و کاربرد مؤثر را در سخت ترین شرایط به اثبات رسانده است. سیلندرها در صورت ضربه ، سوراخ شدن و یا تکان شدید تخلیه کاذب نمی شود. سیستم در محیط باز و یا بسته کاربرد دارد. تخلیه پودر و پخش آن در محیط بصورت یکسان در تمام نقاط انجام می گیرد.
زایای این نوع سیستم اطفای حریق ، هزینه مناسب و سرعت عمل و اطفای آنی حریق است. از موارد مهم دیگر آن اینکه حاوی مواد سمی نیست و اثر منفی بر روی لایه ازون ندارد . سیلندرها علاوه بر اینکه تحت فشار نیستند ، نیاز به لوله کشی ندارند و همچنین نیازی به تعمیر و نگهداری خاصی ندارد که این مسأله خود صرفه جویی در هزینه را بدنبال دارد.
استفاده از سیستم اطفای حریق اتوماتیک جهت مکان های تجاری ، صنعتی و نظامی در کشورهای پیشرفته صنعتی بسیار متداول است. کاربردهای آن در صنایع گوناگون و جهت اطفای حریق در فضای کوچک با حداقل حجم اطفای حریق 2/1 متر مربع تا مجتمع های بزرگ مسکونی و صنعتی ، موتور خودروها و نفربرهای نظامی و صنعتی ، صنایع ریلی و دریایی و هوایی ، اتاق های کابل و کامپیوتر و تجهیزات برقی و صنایع تولیدی ، معدنی و نفت و گاز است.
